Vitin e shkuar, një rekord prej 61 ilaçesh u prezantuan kudo në botë, krahasuar me një mesatare prej 34 ilaçesh në dekadën e mëparshme. Kjo nënkupton se shumë faktorë inovativë po e bëjnë kurimin e sëmundjeve më të shpejtë, më efikas dhe më të lehtë.
Po përjetojmë një valë të re inovacioni në mjekësi – një valë që premton të krijojë sistemet shëndetësore më të zgjuara, më të lidhura dhe më efikase që bota ka parë. Teknologjitë dhe mjekimet e reja që ndryshojnë lojën po transformojnë praktikën e mjekësisë, duke ndryshuar dramatikisht edhe eksperiencën e pacientit dhe duke krijuar kushtet për më tepër përparime.
Prova është në të dhënat e reja. Vitin e shkuar, një rekord prej 61 ilaçesh u prezantuan kudo në botë, krahasuar me një mesatare prej 34 ilaçesh në dekadën e mëparshme. Më shumë se 40 për qind e këtyre trajtimeve ishin për sëmundje të rralla dhe të vështira për t’u mjekuar, përfshirë hepatitin C, meningokun B dhe melanomën metastatike. Dhe mjekime të tjera përparimtare janë në horizont. Vlerësohet se rreth 70 për qind e ilaçeve aktualisht në zhvillim në industri janë trajtime të mundshme “të klasit të parë”, që do të thotë se ata përdorin një mekanizëm plotësisht të ri të veprimit kundër një sëmundjeje.
Vala e re e inovacionit lidhet me tre faktorë kyçë: aftësinë për të personalizuar terapinë, kapacitetin për të nxjerrë mjekimet në treg shpejt dhe përmirësimin e lidhjes me pacientët.
Së pari, përparimet madhore në dijet tona të gjenetikës – veçanërisht mënyra se si sëmundje manifestojë dhe zhvillohen në trup në nivel gjenetik – po përmirësojnë aftësinë tonë për të shënjestruar sëmundjet në çdo fazë dhe për të përmirësuar eksperiencën e pacientit. Shënuesit gjenetikë, për shembull, mund të tregojnë se cilët pacientë kanë gjasa të përfitojnë nga një ilaç, kështu përmirësohen rezultate ndërsa lejohen pacientët të shmangin efektet anësore të dhimbshme të trajtimeve që nuk kanë gjasa të funksionojnë.
Për pacientet e kanceri të gjirit në fazë të hershme, shënuesit gjenetikë tregojnë nëse kimioterapia ka gjasa të ketë ndikim apo nëse vetëm terapia e hormoneve është opsioni më i mirë. Një ilaç i kancerit të mushkërive i zhvilluar nga kompania ime, Novartis, është efektiv vetëm te pacientët me kancer jo të qelizave të mëdha që kanë një mutacion të veçantë gjenetik.
Përdorimi i ekspertizës gjenomike për të përmirësuar kujdesin shëndetësor është vetëm fillimi. Një zonë premtuese e hulumtimit është CRISPR – një mjet prerës që mund të na lejojë të eliminojmë, riparojmë ose zëvendësojmë gjenet që shkaktojnë sëmundjen. Teksa kuptimi ynë i karakteristikave të sëmundjes së një pacienti bëhet gjithnjë e më i saktë, trajtimi do të bëhet gjithnjë e më efektiv dhe do të pakësojë rrezikun e sëmundjeve anësore.
Për më tepër, përparimet në kuptimin e sëmundjeve po nxisin efikasitetin e proceseve të zhvillimit të ilaçeve, duke e bërë të mundur sjelljen e inovacioneve të reja në treg më shpejt. Për shembull, testimi gjenetik po përdoret te pjesëmarrësit e zgjedhur më parë për prova klinike, duke ulur kohën e rekrutimit. Me këtë qasje, kërkimi mund të fillojë deri në tre javë, krahasuar me 34 javë, mesatarisht, për një provë standarde. Shtoji kësaj aftësinë për të analizuar të dhënat më shpejt dhe për të bërë vendime më precize rreth dozës me tkurrjen e kohës së provës klinike.
Së fundmi, të dhënat në kohë reale dhe mjetet teknologjike në zhvillim kanë potencialin të përmirësojnë lidhjen e pacientit dhe zbatimin, veçanërisht te ata me kushte kronike të shkaktuara nga sëmundjet e pakomunikueshme (NCD). Teksa popullata botërore plaket, rënia e NCD do të jetë edhe më e madhe, duke përbërë 52 milionë vdekje në vit deri në 2030. Më shumë se 80 për qind e vdekjeve NCD janë rezultat i sëmundjeve kronike si sëmundje kardiovaskulare dhe të frymëmarrjes, kanceri dhe diabetet.
Mospërputhja me regjimet mjekësore është një problem madhor i trajtimit të NCD-ve. Për shembull, pacientët me diabet në SHBA me nivelin më të ulët të pajtueshmërisë kanë një rrezik vjetor prej 30 për qind për shtrim në spital, krahasuar me një rrezik 13 për qind të pacientëve me nivel të lartë pajtueshmërie. Kjo nënkupton kosto të mëdha për sistemet shëndetësore – rreth 200 miliardë dollarë në SHBA dhe 125 miliardë euro në BE çdo vit. Teknologjitë që angazhojnë pacientët në kujdesin e tyre shëndetësor dhe i japin mundësinë për më tepër zbatimi i vazhdueshëm i regjimeve mjekësore kanë një potencial të përmirësojnë menaxhimin e sëmundjeve, të pakësojnë shtrimin në spital dhe të ulin kosot.
Përparimet transformuese të sotme në shëndetësi vijnë shumë prej informacioni të ri gjenomik, prej aftësisë së të dhënave për të ndikuar në vendimet në kohë reale, prej terapive më të goditura dhe më të personalizuara dhe prej sistemeve më të zgjuara dhe më të lidhura të shërbimit. Por këto janë vetëm fillimi. Përparime të tjera, të mundësuara nga konvergjenca e shkencës dhe teknologjisë, mund të priten, veçanërisht teksa aktorët jotradicionalë hyjnë në sistemin shëndetësor. Në këtë proces, partneritetet mes kompanive të shëndetit dhe teknologjisë duhet të bëhen gjithnjë e më të rëndësishme.
Është një kohë entuziazmi për kujdesin shëndetësor, me shumë inovacione në horizont. Për pacientët dhe ata që i ofrojnë, ky është një lajm shumë i mirë.
Marrë me autorizim nga Project Syndicate, 2015. Ripublikimi mund të bëhet vetëm me lejen e Project Syndicate. A New Era of Health-Care Innovation
