Vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të shtojnë përpjekjet për të zbatuar reformat e energjisë dhe ato të transportit në mënyrë që të korrin përfitimet e lidhjes së rrjetit të tyre me njëri-tjetrin dhe BE-në.
Unë kam punuar me lidhjen gjatë dy viteve të fundit.
Qëllimi është të lidhen më mirë rrjetet e infrastrukturës së transportit dhe të energjisë të vendeve të Ballkanit Perëndimor, si dhe të sigurohet lidhja e rajonit si një i tërë me BE-në.
Kjo është e rëndësishme në vetvete, por nga ana tjetër përmirëson konkurrencën rajonale dhe krijon mundësi më të mira punësimi për qytetarët.
Synimi kërkon që vendet, si dhe institucionet financiare ndërkombëtare të bien dakord për t’u përqendruar në prioritetet kryesore – në transport, në korridoret kryesore, dhe që ne të gjithë të përpiqemi të sigurohemi që ato projekte prioritare të jenë mjaftueshëm të pjekura për të marrë grante financimi nga BE-ja, të përziera me kredi nga institucionet financiare ndërkombëtare.
Kjo pjesë ka funksionuar shumë mirë, edhe pse ne nuk kemi ende një grup të qëndrueshëm të projekteve të pjekura dhe ndonëse disa vende janë duke luftuar me hapësirën e kufizuar fiskale, që do të thotë se ato nuk janë në gjendje apo të gatshëm të marrin kreditë e reja të nevojshme.
Kjo është vetëm një pjesë e axhendës së lidhjes, gjithsesi.
Vendet gjithashtu duhet të zbatojnë një numër reformash të energjisë dhe transportit për të siguruar se rrjetet janë të optimizuara dhe të përdorura plotësisht. Ne e quajmë këto reforma të “masave të buta” për t’i dalluar nga “të vështirat” (infrastruktura).
Vitin e kaluar, në samitin e Ballkanit Perëndimor në Vjenë, kryeministrat e rajonit ranë dakord për të zbatuar një numër masash reformuese gjatë dy deri në katër vitet e ardhshme. Disa nga masat ishin menduar të përfundonin para samitit të ardhshëm të Ballkanit Perëndimor më 4 korrik 2016 në Paris.
Ne e dimë se vendet në rajon (dhe në BE) gjithmonë premtojnë më shumë nga sa mund të (ose kanë ndërmend të) japin. Ne ishim të vetëdijshëm se kjo do të ishte po ashtu për agjendën e ndërlidhjes.
Por, ne menduam se kombinimi i fokusit politik të nivelit të lartë dhe përgatitjes së konsiderueshme teknike, e kombinuar me një premtim bujar për deri një miliard euro në formën e granteve të financimit nga BE-ja do të inkurajojë vendet për zbatimin e masave reformuese më shumë se zakonisht.
Mjerisht, dy muaj para samitit, ne vërejmë se përpjekjet kanë qenë të pamjaftueshme dhe të dhënat e përparimit të vendeve kanë qenë shumë zhgënjyese.
Nuk është ende e mundur të arrihet në ndonjë përfundim, por Komisioneri Johannes Hahn e ka bërë në mënyrë të përsëritur të qartë për vendet se progresi në masat e buta do të pasqyrohet në vendimet tona të ardhshme të financimit.
Ne do të organizojmë një sërë takimesh përgatitore në Ballkanin Perëndimor 6* në javët e ardhshme, dhe unë do të inkurajoj fuqimisht të gjitha vendet të sigurohen që të dyfishojnë përpjekjet e tyre në mënyrë që të mos e humbasin këtë mundësi unike për të sjellë vendet e Ballkanit Perëndimor më afër me njëri-tjetrin dhe me BE-në.
* Shënim i redaktorit: 6 vendet e Ballkanit Perëndimor janë Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Serbia.