E lënë në harresë totale dhe në rrënim, Shtëpia-Monument e Partisë Komuniste mund të rikthehet në jetë falë një projekti të ri për ruajtjen e trashëgimisë bullgare.
E vjetër dhe drejt rrënimit, Shtëpia-Monument e Partisë Komuniste Bullgare në majën Buzludzha, e njohur ndërkombëtarisht si UFO e Bullgarisë, mund të rikthehet përsëri në jetë.
Shtysa për ringjalljen e ndërtesës së frikshme, e lënë pas dore që nga rënia e regjimit komunist në vitin 1989, nuk vjen nga aktivistët politikë apo mbështetësit e të shkuarës totalitare të Bullgarisë.
Përkundrazi, është një projekt rivitalizimi krijuar nga bullgarët e rinj dhe të paangazhuar në politikë që duan të mbrojnë trashëgiminë historike të vendit. Ata kanë fituar së fundmi një vëmendje të konsiderueshme për përpjekjet e tyre dhe mund të marrin mbështetjen e shtetit.
Më 5 qershor, kryeministri i Bullgarisë Bojko Borisov premtoi se do t’i japë fund prishjes së ndërtesës polemike, e gjendur në një lartësi prej 1432m, në Bullgarinë qendrore.
Premtimi e Borisovit erdhi pasi ai u takua me arkitekten 26-vjeçare Dora Ivanova, e cili i paraqiti atij një propozim për ruajtjen e monumentit, quajtur Buzludzha – Kujtesa e Kohës.
Ideja Ivanovës është që “UFO” të kthehet në një muze të historisë së Bullgarisë, nga lashtësia në modernitet.
Ajo tashmë ka marrë mbështetje për projektin 2.5 milionë leva (rreth 1.25 milion euro) nga Nikolaj Ovçarov, një nga arkeologët më të shquar të Bullgarisë, i cili e prezantoi atë te Borisov në hapjen e një muzeu të ri në Kazanlak të dielën.
“Më dhanë një projekt për Buzludzhën, do t’ia tregoj BSP (Partisë Socialiste të Bullgarisë, pasuese e partisë ish-komuniste), në qoftë se ata duan që të bëjmë diçka së bashku, për të parandaluar shkatërrimin atje,” u tha Borisov gazetarëve të dielën.
Monumenti në majën Buzludzha është pronë e qytetit bullgar Stara Zagora, i cili e mbylli atë për vizitorët në shkurt.
Kjo është ndërtesa më e madhe ideologjike në Bullgari, e ndërtuar si një tribut për krijimin e lëvizjes socialiste bullgare në vitin 1891.
Projektuar nga arkitekti Georgi Stoilov, ndërtesa u zbulua në vitin 1981 pas 7 viteve ndërtimi, ku u përfshinë më shumë se 6000 punëtorë dhe 20 artistë kryesorë të Bullgarisë, të cilët punuan në dekorimin e saj të brendshëm.
Ylli në majë të kullës prej 107 metrash, është më i madhi në botën ish-sovjetike, dhe tri herë më i madh se ylli në Kremlin.
Në ditët e sotme, ylli është mbushur me të shtëna nga vandalët, të cilët menduan se ishte bërë nga rubini. Shumë nga qelqet dhe mozaikët janë vjedhur dhe e gjithë ndërtesa është shpërbërë.
Ivanova, e diplomuar në universitetin teknik në Berlin, nuk është e vetmja e re bullgare e frymëzuar nga monument i madh prej betoni.
Todor Rusanov, një student 22-vjeçar bullgar në Edinburg, së bashku me kolegun e tij polak Rafal Charnovski, ka zhvilluar projektin Buzludzha VR – një eksperiencë e realitetit virtual bazuar në mjedisin e monumentit Buzludzha.
“Qëllimi kryesor i këtij koncepti është të rritet ndërgjegjësimi në lidhje me monumentin dhe të sugjerohet një qëllim i ri për megastrukturën e braktisur”, thanë studentët në lidhje me iniciativën e tyre.
Aplikacioni i realitetit virtual, i cili mund të shkarkohet falas, i ofron përdoruesve një turne virtual të ndërtesës, e cila është shndërruar në një kompleks modern me një sallë koncertesh dhe muze.
Jo të gjitha bullgarët, megjithatë, janë aq entuziastë për idenë e restaurimit të monumentit, ndërtuar për nder të lëvizjes komuniste të vendit.
Lajmi se shteti mund të mbështesë projektin e Dora Ivanovës ka provokuar kritika dhe tallje në rrjetet sociale, ku më kritikët kanë thënë se “UFO” duhet të lihet në shkatërrim – si një simbol i rënies së regjimit totalitar.