Ka shumë pak statuja grash në rrugët dhe parqet e kryeqytetit kroat, kur shumica e njerëzve të përkujtuar me statuja dhe emra rrugësh janë meshkuj.
Autoritetet e qytetit të Zagrebit muajin e kaluar refuzuan një mundësi për të filluar korrigjimin e mosbalancimin gjinor në rrugët e Zagrebit, ku vetëm 1.8 për qind e hapësirave publike mbajnë emra femrash
Ata refuzuan një peticion nga një shoqatë lokale për t’i vënë një rruge emrin e një prej tre grave, duke zgjedhur në vend të kësaj emrin e një burri.
Sipas hulumtimit nga viti 2006, vetëm 14.3 për qind e skulpturave publike në Zagreb janë gra.
Sanja Horvatinciç, një studiuese post doktorature në Institutin e Historisë së Artit në Zagreb, tha se disa monumente femrash revolucionare dhe antifashiste u hoqën në vitet 1990, sepse ato u konsideruan politikisht të papranueshme.
“Ajo që është më e tmerrshme është se asnjë nga monumentet kushtuar grave që u hoqën ose u shkatërruan ilegalisht në vitet 1990 u rivendosën në hapësirën publike,” tha Horvatinciç, e cila bashkë-organizoi një tur të monumenteve të grave në kryeqytetin kroat në vitin 2014.
BIRN i ka hedhur një sy disa prej statujave të grave që mbeten në Zagreb.
“Kumica Barica” – gruaja tregtare
Për dekada me radhë, qytetarët e Zagrebit i kanë blerë ushqimet e tyre në Dolac, tregu më i madh në qendër të qytetit. Që nga viti 1926, ata janë shërbyer nga shitëset punëtore dhe miqësore, kumicas, siç i quajnë ata, të cilat punojnë jashtë në çfarëdolloj moti.
Në nder të kumicas, kjo statujë u ngrit në vitin 2006 përpara tregut të Dolacit.
Gruaja në një dritare
E fshehur në një tarracë në një pjesë të Zagrebit, e cila zakonisht është e mbushur me turistë, ndodhet një skulpturë e “zonjës së natës” duke pritur një klient, e bërë nga skulptorja kroate Vera Dajht-Kralj në vitin 1991.
Deri në fillimin e Luftës së Dytë Botërore, Zagrebi ishte një nga qytetet në Europë që kishte numrin më të madh të bordellove.
Motrat antifashiste Bakoviç
Motrat Rajka, 21 vjeçe, dhe Zdenka, 24 vjeçe, ishin pjesëmarrëse në lëvizjen antifashiste të Zagrebit gjatë sundimit të shtetit kukull nazist Shtetit të Pavarur Kroat, NDH, dhe u torturuan dhe u vranë nga një fashist në vitin 1941.
Bustet e tyre u bënë në vitin 1977 nga Ivan Saboliç, një skulptor kroat i cili gjithashtu krijoi monumentin e famshëm “Tre grushtet” në një kodër në Nis, Serbi.
Zagorka, gazetarja e parë femër e Kroacisë
Statuja e një gruaje që ecën me një çadër në rrugën Tkalciceva përkujton Marija Juriç Zagorkën, gazetaren e parë profesioniste femër të vendit dhe një shkrimtare shumë të njohur kroate.
Zagorka luftoi kundër diskriminimit dhe të drejtave të grave dhe shkroi romane në të cilat ajo ndërthuri tregimet e dashurisë me elementë të historisë kombëtare. Disa nga veprat e saj u vunë në skenë dhe u bënë filma.
“Kopshtarja e trëndafilave”
Në mes të barit në një park të Zagrebit ndodhet statuja e një gruaje e titulluar “Kopshtarja e trëndafilave”.
Ajo u krijua në vitin 1953 nga Frano Krsiniç, një skulptor i njohur kroat.
Edhe pse vetë skulptura është tërheqëse, ajo lë më shumë përshtypje kur para sa rriten trëndafila.