Unionet e punëtorëve në Kosovë mbështesin një propozim nga deputeti i Partisë Demokratike Nait Hasani për ta hequr 1 majin, Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve, nga lista e pushimeve zyrtare të vendit.
Përfaqësuesit e Unionit thanë për BIRN se ata mbështesin nismën e deputetit Nait Hasani për të hequr disa pushime nga lista zyrtare e vendit, duke përfshirë Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve.
Kreu i Federatës së Sindikatës së Shëndetësisë, Blerim Syla, tha për BIRN se nisma ende duhet të miratohet nga Kuvendi i Kosovës, por u shpreh se 1 maji është një relikt i epokës jugosllave.
“Në shumicën e vendeve europiane kjo nuk është një festë zyrtare dhe nëse qëllimi ynë është t’i bashkohemi Europës, kështu duhet të veprojë edhe vendi ynë. Ne kemi ardhur nga sistemi komunist i ish-Jugosllavisë dhe ishim mësuar ta kishim pushim 1 majin,” tha Syla.
Ai shtoi se s’duhet të kenë ankesa për këtë ndryshim, nëse ai ndodh.
“Ne duhet të reagojmë për të kërkuar të drejtat tona, jo një ditë pushim,” tha ai.
Mursel Zymberi, kreu i Unionit të Nëpunësve Civilë, tha se organizata e tij gjithashtu e mbështet propozimin, duke u shprehur se 1 maji “është trajtuar më shumë si një festë që para luftës, nga sistemi i mëparshëm i ish-Jugosllavisë”.
Një maji duhet të jetë “më shumë një protestë që kërkon të drejtat e punëtorëve” dhe jo një festë, tha Zymberi.
Avni Ajdini, kreu i Unionit të Sindikatave të Pavarura të Kosovës, përmendi gjithashtu faktin që Kosova e shënon 1 majin si një festë, si “një sindromë të keqe që ka mbetur nga e kaluara”.
Ai tha gjithashtu se 1 maji duhet të jetë një ditë proteste për të drejtat e punëtorëve, siç janë “kërkesat për paga, kushtet e punës, sigurimet shëndetësore, pensione dinjitoze, lejen e lindjes dhe shumë kërkesa të tjera”.
Dren Berishaj, një aktivist për të drejtat e punëtorëve dhe një anëtar i Grupit Anarko-Sindikalist të Prishtinës, vuri në dukje se 1 maji ishte fillimisht një përkujtim i një proteste për të drejtat e punëtorëve në Çikago në vitin 1886.
“Për ne, nuk ka rëndësi nëse është festë zyrtare apo jo. Ne do të jemi në rrugë duke protestuar. Është me të vërtetë e rëndësishme që ne që të kemi një ditë kushtuar punëtorëve dhe revoltës së tyre,” tha Berishaj.
Berishaj tha se në ish-Jugosllavi shteti e portretizonte veten si një respektues të të drejtave të punëtorëve, “por në të njëjtën kohë, Jugosllavia gjithashtu shkeli të drejtat e punëtorëve, por në mënyra të ndryshme”.
Ai u shpreh se ky koncept u trashëgua nga Kosova, por “tani ata duan ta heqin këtë sepse ekziston një lloj dominimi ideologjik neoliberal në të cilin punonjësi ekziston si një individ i cili ka vlerë monetare në ekonominë e tregut”.
“Një logjikë e tillë është shumë problematike, siç është edhe nisma e Nait Hasanit,” shtoi ai.
Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve është një festë publike në Kosovë sipas Ligjit për Festat Zyrtare. Ajo është gjithashtu një festë në shumë vende të tjera anembanë botës, përfshirë të gjitha shtetet e Ballkanit.