Qytetarët e Kosovës do të mund të udhëtojnë lirisht në zonën Shengen të BE-së që nga fillimi i vitit 2024, pasi anëtarët e Parlamentit Evropian miratuan heqjen e regjimit të vizave të martën.
Mbajtësit e pasaportës së Kosovës do të mund të udhëtojnë në BE pa viza për 90 ditë në çdo periudhë 180 ditore.
Përjashtimi nga kërkesat për vizë do të zbatohet që nga data e fillimit për funksionimin e Sistemit të ri Evropian të Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit, ETIAS, një sistem autorizimi udhëtimi për shtetasit jo-BE i cili pritet të hyjë në fuqi deri më 1 nëntor të këtij viti ose jo më vonë se 1 janari 2024.
Para votimit të hënën, eurodeputeti Tomas Waitz, bashkëkryetar i Partisë së Gjelbër Evropiane, tha në një deklaratë se “sot është një ditë gëzimi për Kosovën dhe qytetarët e saj”.
“Pas vitesh bllokadë në Këshillin e Evropës, Parlamenti Evropian më në fund do të miratojë sot liberalizimin e vizave për vendin më të ri të Evropës. Ky hap në rrugën e Kosovës drejt BE-së është shumë i vonuar”, shtoi Waitz.
Kosova ishte i vetmi vend në Ballkanin Perëndimor me regjim vizash me BE-në, edhe pse i plotësoi të gjitha kërkesat për të siguruar udhëtimin pa viza në vitin 2018. Që atëherë, shtetet e BE-së që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës e kanë shtyrë procesin e miratimin, si dhe shtete si Franca dhe Holanda që ishin të shqetësuara për problemet e mundshme të emigracionit.
Qeveria në Prishtinë e përshëndeti vendimin e së martës, duke thënë se “Kosova i ka përmbushur të gjitha kushtet për liberalizimin e vizave me kohë, por deri më tani ka munguar konsensusi mes vendeve anëtare për avancimin e procesit”.
“Falë punës së qeverisë, veçanërisht në fushën e sundimit të ligjit, luftës kundër korrupsionit dhe menaxhimit të emigracionit, procesi u zhbllokua dhe institucionet e BE-së dhe vendet anëtare u bindën se Kosova meriton përfundimin e procesit të liberalizimit të vizave dhe se vendi ka bërë progres dhe arritje të konsiderueshme në fushat përkatëse”, thuhet në deklaratën e qeverisë.
Sipas të dhënave të Komisionit Evropian, nga viti 2018 deri në vitin 2021, qytetarët e Kosovës kanë bërë 268,846 aplikime për viza në 26 shtetet e zonës Shengen dhe vetëm 20,040 janë pranuar.
Një raport nga Balkan Research Policy Group në Kosovë në tetor 2022 arriti në përfundimin se qytetarët e Kosovës paguanin mesatarisht 165 euro për një aplikim për vizë Shengen.
BIRN ka llogaritur se kjo do të thotë se në periudhën 2018-2021, qytetarët e Kosovës kanë shpenzuar rreth 44,359,590 euro për aplikime për viza.
Akti ligjor për liberalizimin e vizave pritet të nënshkruhet të mërkurën dhe vendimi hyn në fuqi sapo të publikohet në gazetën zyrtare të Bashkimit Evropian.